EJUKƆNWO GBEFANƉEƉE SƆSƆ ACƐ AGBETƆTƆWO ŊÚ
							  	  EŊYƆFƆNU
							  	  Sɔsó egbexɔxɔ do amɛnyinyi to alɔkpa ɖekpo kpwimɛ kodo
							  	    enusɔsɔ ci wò yi dogù wawa do eseji ko fàfà le ègbɛ̀mɛ̀,
							  	  Sɔsó eɖemasɔ le agbetɔ yɔyɔ be agbetɔ mɛ ci yi dɔn
							  	    kanlinnuwawa va egbɛmɛ, yi agbetɔ fɔn egu, yi shinxomɛ, ehɔnwo yi dɔ yi
							  	    ejukɔnwo ɖé egbefan be agbetɔwo le vo a xonuxonu, a vo a xɔse, a gbédɔn a gu
							  	    aya le ekɔ,
							  	  Sɔsó agbewɔxɛ kpɔkpɔ do ese ji ɔ, e le veviɖe be wo de
							  	    ɖo a ʒin amɛji; nɔ de nyi nɛnɛ ɔ, agbetɔ a va sɔ ezɔ ta, a sɔ nyidɔn le akɔn, a
							  	    fɔngu do eganwuamɛ kodo amɛtafudotɔwo ji,
							  	  Sɔsó ŋusɛndodo nɔ ɖekawawa ko exlɔdodo a yi ŋukɔ le
							  	    ejukɔnwo gblamɛ,
							  	  Sɔsó enyɔ ciwo yi le esewemamɛ wowo ejukɔn ciwo yi do
							  	    ƉEKAWAWAGBƐ gbé ɖegbefan yi nu be yewo kando agbetɔ cɛwo ji, le amɛnyinyi ko
							  	    eyi wanawomɛ, lé ŋusuwo kodo nyɔnuwotasɔwɛmɛ, yi yewo sɔ egbe ɖo eju nɔ nɔnɔmɛ,
							  	    ŋukɔyiyi, nɔ agbemɛnɔnɔ a nyɔ nɔ amɛ kpu, nɔ agbetɔ a kpɔ vovo a wa enu ci yi
							  	    drwi,
							  	  Sɔsó ejuwo kodo wowo kplekplegbɛ gbesosomɛ, nɔ wo a sɔ
							  	    na bubu agbetɔ, a mi dàdà le eyi cɛwo ji nɔ agbetɔ a vo fàfà,
							  	  Sɔsó dandandanmɛ ɔ, gbɔhwe agbe tɔwo a wa do egbèfan
							  	    lɔ ji ɔ, wo ɖo a ɖó susu ɖekɛ do acɛ kodo vovokpɔkpɔ lɔ wo ji.
							  	  EYITAƉO
							  	  BƆBƆGAN ƉE EGBEFAN CƐ sɔso acɛ agbetɔtɔwo ŋu;
							  	  Egbefanɖeɖe cɛ yi nyi ejukɔnwo, pleŋu dɔ, yi wo a wa
							  	    nɔ, yi amɛshyamɛ kodo wowo bɔbɔwo a ɖo nɔ eŋukuvi, a tekpɔ, sɔto enukplankplan
							  	    ko eŋununyanya gomɛ, a tekpɔ nɔ amɛbubu ko vovokpɔkpɔ a yi amɛshyamɛ kodo wowo
							  	    bɔbɔwo a ɖo nɔ eŋukuvi, a tekpɔ, sɔto enu kplankplan ko eŋununyanya gomɛ, a
							  	    tekpɔ nɔ amɛbubu ko vovokpɔkpɔ a yi ŋuko keŋu nɔ, le blɛwublɛwumɛ ɔ, edɔ lɔwo a
							  	    nyi wawa le ejukplekple lɔwo mɛ, nɔ wo a zan wo nyɔnɔnwitɔ le amɛ ciwo yi do
							  	    kple kplegbɛ lɔwo xwe kodo amɛ ciwo yi wo sɔ do alɔmɛ nɔ wo nɔ́ wo a kpa acɛ nɔ
							  	    wo.
							  	  Akpa 1
							  	  Agbetɔwo pleŋu vanɔ gbɛmɛ ko vovoɖeka gbeswɛgbeswɛ, sɔto
							  	    amɛnyinyi ko acɛwo gomɛ; wo xɔnɔ susunywin ko jimɛnywi so esexwe. Wo ɖo a wɛ
							  	    nɔvi ɖaɖa wowo nɔnɔwo gbɔ.
							  	  Akpa 2
							  	  Amɛɖekpokpwi ɖo a kpɔ nyɔna le acɛ ko vovo ciwo yi le
							  	    egbe fanɖeɖe cɛ lɔ mɛ. Amɛɖe de ɖo egbe a mɔ akɔ, gbaza, ŋusukonyɔnunyinyimɛ,
							  	    egbe, sɛ̀nsɛ̀n, politikinyɔ alo enyɔbuɖewo ci yi kan agbetɔ, dɔkun, jijixwe alo
							  	    enyɔ alɔkpabuɖe yi a na yi agbetɔ da kpɔ nɛnɛhan nyɔna.
							  	  Sɔ́ zeto yɛnu ɔ, wo de ɖo egbe a zɔndo politikise alo
							  	    jejeshi le xixemɛ nɔ eju amɛɖeétɔ nu a ɖe eju lɔ do akpo. Nɔ eju cimɛ amɛlo so
							  	    xɔ ablɔɖe can e le ejubuugɔnmɛ can, ɖe le yiɖekishi can alo ɖe ɖo egbe a zan
							  	    yiɖeki le ci e drwi nɛnɛ can ɔ wo ɖe ɖo egbe a ɖidoakpo.
							  	  Akpa 3
							  	  Amɛɖekpokpwi ɖo nɔ agbenɔnɔ le vovokpɔkpɔ ko kandoji
							  	    amɛnutɔtɔ mɛ. 
							  	  Akpa 4 
							  	  Amɛɖe ɖe ɖo egbe a sɔ ehalɔ wa ahwashi alo kannumɔ;
							  	    agbetɔ a sɔ wa ahwashi alo kannumɔ le alɔɖekpo kpwinu nyi ese.
							  	  Akpa 5
							  	  Wo ɖe ɖo a ɖe efun nɔ agbetɔ, kpɔ wo ɖa do aya nɔ
							  	    agbetɔ, a wa xomɛvevenu, elannu alo enuɖèagbetɔkpɔtɔ nuwo kodo mɛɖekpokpwi.
							  	  Akpa 6
							  	  Amɛɖeka ɖo egbe a nya le afiɖekpokpwi mɔ agbetɔnyinyi
							  	    yeetɔ ɖo acɛ kodo ese ciwo wo ɖo a nyi.
							  	  Akpa 7
							  	  Le ese nukɔ ɔ, agbetɔwo pleŋu nyi enuɖekɛ, é le
							  	    gbeswɛgbeswɛ; wo ɖo egbe nɔ cɔndoji alo nyɔna esetɔwo gbeswɛgbeswɛ. Wo pleŋu ɖo
							  	    egbe nɔ cɔndoji ɖekɛŋumɛ egacìmɛ yi wo ɖeɖeɔ voklan do enumowɛ a sɔ gban
							  	    egbefanɖeɖe cɛ lɔ kodo wanaɖekpokpwi ci a na yi wo a gbin.
							  	  Akpa 8
							  	  Agbetɔɖekpokpwi ɖo egbe a je ehwɛ le kojoɖoxu
							  	    eyijumɛtɔ ci gbɔ a je ehwɛ le dru nɔ wo gban acɛ alɔmajeŋu ciwo ese gangan alo
							  	    ese gbaliɖekpokpwi ni wo.
							  	  Akpa 9
							  	  Wo ɖe ɖo egbe ci a le amɛ gbali gbali enuɖemawamawa,
							  	    akpaŋu sɛnsɛntɔ a sɔ do egamɛ alo a do ese a sɔ nyi ti le eyijumɛ.
							  	  Akpa 10
							  	  Agbetɔɖekpokpwi ɖo acɛ, le egbe sɔswɛ koŋu mɛ yi enyɔ
							  	    ci nu ɔ yi e le ɔ, wo a si ni shigbe le wo a se amɛbuwotɔ nɛnɛ, le ahwamɛ le
							  	    kojoɖotɔ ciwo ji wo ɖa ʒin, yi wo a nɔ enyɔji, wo ɖa nɔ agbetɔji. Le eganɔmɛ ɔ,
							  	    kojoɖotɔlɔ a nu acɛ kodo esekɔnyinyi eyitɔwo ni alo adodwi ci le enyɔ vwin ciyi
							  	    byɔ etodɔndɔn ciwo yi wo ɖoɖo ɔ ni.
							  	  Akpa 11
							  	  
                                    
                                    - Nɔ wo ɖo enyɔvwin
                                      ciwo byɔ etodɔndɔn nɔ amɛɖe ɔ, gbɔxwe ese a xo mɛlɔɔ, kojoɖotɔwo ɖo a
                                      ɖefyɔ le ahwamɛ, le esemɔnu mɔ nɛnɛhamɛ ɔ, yɛ wa enyɔvwin ci yi byɔ
                                      etodɔndɔn nyawo, maɖefyɔ godu ɔ, wo ɖe ɖo egbe a mɔ mɛlɔ wa nɛnɛhamɛɛ nu.
                                      Le kojo lɔ ɖoxu ɔ, wo ɖo a tekpɔ a hwlingan le ese nyikɔmɛ gbɔxwe a glo.
 
                                      - Wo ɖe ɖo egbe a sɔ
                                        ese xo amɛɖe nɔ enyɔ alo enumaɖoeŋi ci yi ese eju lɔ tɔ alo ese ejuwo
                                        pleŋutɔ ɖe gbe le hwecinu wo wa enu lɔ. Nɛnɛke ɔ, ese ɖe xo enuvwin ci yi
                                        byɔ etodɔndɔn ɖeɔ, ese hunnɔ yi wo a sɔ xo amɛci yi je agɔ lɔ le
                                        hwenɔnunɛ; wo ɖa dɔn eto nɔ amɛlɔ wugan eto ci ese hwenɔnutɔ lɔ byɔ.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 12
							  	  Wo ɖe ɖo a sɔ tafutafu a yi je amɛbunyɔmɛ a sɔ xoɖyi
							  	    yi ko eyi mɛwo, eyi nuwo nɛnɛke ɔ, ganwuamɛtɔ ɖe de ɖo àcɛ aʒin amɛbu wenawo ji
							  	    a hlɛn, yi a gbe sɔ gble nyikɔ ni; ese lɔ, gbe nɛnɛ wanawo.
							  	  Akpa 13
							  	  
                                    
                                    - Amɛɖe kpokpwi ɖo
                                      acɛ vo, a dyi sa a yi afi ci yi drwi; nɛnɛke yi e ɖo acɛ a ɖo nɔxu le eju
                                      ɖe kpokpwi mɛ.
 
                                      - Amɛɖe kpokpwi ɖo
                                        acɛ a to le eju ɖe kpokpwi mɛ: e senŋ to le eyi ntɔ jumɛ a yi kaka a gbe
                                        trɔ gbɔ va mɛ fafɛɖe.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 14
							  	  
                                    
                                    - Nɔ
                                      eganwuamɛcɛkpatɔwo je egamɛ nɔ amɛɖe ɔ, nɔ amɛ lɔ a sɔ senŋu a hwlɛn eyi
                                      ta ɔ, e ɖogbe a byɔ bexu eju ɖe kpokpwi yi eju lɔ ɖo a xwɛ fafa ɖe.
 
                                      - Nɔ amɛɖe je esenu
                                        mɛ nyao ɔ, acɛ ejukɔnwo pleŋutɔ ciɖe de nagbe be yi le shito a yi eju bu
                                        mɛ.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 15
							  	  
                                    
                                    - Amɛɖe kpokpwi ɖo a
                                      nyí ejuɖekamɛvi.
 
                                      - Eganwuamɛcɛkpatɔ ɖe
                                        de ɖo acɛ yi a gbe nɔ eyi jumɛtɔ ɖe be yi da gbe nyi yewo jumɛvi; nɛnɛke
                                        de ɖo acɛ yi a gbe ni be yi ŋu gbe sɔ eju bu a trɔ eju hɔn mɛ vi.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 16
							  	  
                                    
                                    - Le asuɖeɖe alo
                                      nyɔnuɖeɖe gamɛ ɔ, ɖekajɛ ko cugbejɛ ciwo yi nyi akɔbunɔwo, ejubujubumɛtɔwo
                                      alo sɛnsɛn ebuebu mɛ tɔ wo ɔ, wo sɛnŋ ɖe wo nɔnɔ wo, yi a sɔ egbe ɖo eju a
                                      gbaku. Acɛ ɖeka nmɛ yi wo ɖo le enushyanumɛ so ɖeɖe hwenu kaka va sɔ yi wo
                                      ɖekiwo gbegbe hwenu.
 
                                      - Amɛ ciwo yi jiji a
                                        ɖe wo nɔnɔwo ɔ, wo vi ɖo a na egbeta ɖekaŋumɛ gbɔhwe eju a nya be wo ɖe wo
                                        nɔnɔwo nyao.
 
                                      - Wõ jitɔwo yi nyi
                                        ŋuklɛn alo esha ci yi a le nkɔ nɔ wo: nɛnɛke yi wo ɖo a nyi kuku le eta nɔ
                                        wo nɛ.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 17
							  	  
                                    
                                    - Amɛ ɖeka kpaŋ yɔ a,
                                      alo e le egbɛbɔbɔmɛ yɔ ɔ, e ɖo acɛ do eyi ntɔ nuji. 
 
                                      - Acɛ ɖe kpokpwi de
                                        ɖo a xɔ amɛŋutɔnu leshi ko akpasɛnsɛn.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 18
							  	  Amɛɖe kpokpwi ɖo acɛ a vo le enu ci yi druii le eyi
							  	    tamɛ, ejimɛ ko sɛ̀nsɛ̀n kpaxwe; e sɛnŋu gbé ɖɔli sɛ̀nsɛ̀n kodo eyi susu lɔ wo,
							  	    alo a ɖe wo to nɔ eju a jeshi; e sɛnnu like nɔ sɛnsɛn ko susu lɔwo a dɔn amɛwo
							  	    bɔ do eyi ɖeki ŋu sɔ to nukɔyiyi le enukplankplan enuwawa, kodo sɛnsɛn alo
							  	    sɛnsɛnwanawo pleŋu ŋu.
							  	  Akpa 19
							  	  Agbetɔ ɖekpokpwi ɖo acɛ a vo le eyi susu alo eyi
							  	    tamɛbubumɛ; e ɖo acɛ a vo a nu enyɔ ci yi le susumɛ ni nɔ eju a se; e ɖo acɛ a
							  	    ji gɔnmɛ nɔ enuwo ko enyɔwo, a to emɔwo keŋukeŋu ji a drá wo nɔ xìxè kòŋunɛ alo
							  	    ejuwo kpu a se; enuɖe kpokpwi ɖe ɖo a doŋuklɛn alo vɔnvɔn ni.
							  	  Akpa 20
							  	  
                                    
                                    - Agbetɔ ɖekpokpwi ɖo
                                      acɛ a vo le bɔbɔwawa kodo egbɛ ci yi gbe ahwawawanyɔwo gbɔ.
 
                                      - Wo de ɖo a sɔ
                                        eganwuamɛ a sɔ lɔn amɛ do ehabɔbɔɖemɛ.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 21
							  	  
                                    
                                    - Amɛɖe kpokpwi ɖo a
                                      sɔ eyi fɔ cute a kpankɔn le eyi ju ŋukɔyiyi wanawo mɛ, alo a nagbe nɔ
                                      amɛbu a wɛ.
 
                                      - Sɔ to edɔwa gɔmɛ ɔ,
                                        amɛwo pleŋ ɖo a kpɔ texwe gbeswɛgbeswɛ.
 
                                      - Ejukɔnwo drodro ɔ,
                                        eyi a nyi esha le ŋukɔ nɔ ejuwomɛcɛkpakpa. Eyi ji yi wo ɖo a zɔn nɔ nɔ
                                        akɔdadawo do jɔjwɛ ji gamɛgamɛ.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 22
							  	  Ameɖekpokpwi le egbɛmɛ ɖo a vo faa a kpɔ nyɔna sɔso
							  	    alɔdowomɛ, alɔdo hɔnwo a na yi a kpɔ vivivi le acɛ ciyi kan dɔkunmɔwo, agbetɔ
							  	    eŋunuyanya ciwo de ɖo a hwedo amɛ, yi a na ŋukɔyiyi nɔ amɛnyinyi le hlɔn hlɔn
							  	    eju ɖekaɖeka ko wowoxlɔwawamɛ. Nɛnɛhamɛ hlɔnhlɔn ko exlɔwawa kan dɔkun eju ɖekaɖekatɔ.
							  	  Akpa 23
							  	  
                                    
                                    - Amɛɖe kpokpwi ɖo a
                                      wa edɔ ci yi je kodi le jumɛ, yi a kpɔ nyɔna ciwo yi le edɔ lɔ wawamɛ.
 
                                      - Evototo ɖekpokpwi
                                        de ɖo a nɔ ehocucumɛ nɔ edɔ ɖekamuwatɔwo.
 
                                      - Edɔfɛncu ɔ, e ɖo a
                                        sun edɔwatɔ ko eyi xomuwo, vɔ nɔ da sunɔ, wana bu ɖewo ɖo a le e jumɛ a sɔ
                                        na wo vovo.
 
                                      - Edɔwatɔ ɖekpokpwi
                                        ɖegbe a ɖo edɔwatɔwobɔbɔ ci yi drwi mɛ a sɛn ŋu a gbe nɔ amɛtafu.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 24
							  	  Edɔwato ɖekpokpwi ɖo a ɖó gbɔngbɔn hwenu a sɔ vo,
							  	    edɔwagamɛwo ɖo a nyi dredremɛ. Le exwekpegbɔnjwiin eyi tɔwo mɛ ɔ, wo ɖo a cu nɔ
							  	    efɛn ni.
							  	  Akpa 25
							  	  
                                    
                                    - Amɛɖe kpokpwi ɖo a
                                      ɖo enu ci yi a sɔ kpɔ eyi ko eyi xomuwoji sɔto lanmɛsɛn, enuɖuɖu, acɔɖɔɖɔ,
                                      xɔmɛnɔnɔ, dotoxweyiyi ko alɔdoamɛjudɔwaxu ciwo a na yi wo a vo; wo ɖo a nɔ
                                      godu ni le edɔmakpɔwa gamɛ, edɔlehwenu, le ekpoxɔmɛ, nyɔxomɛ, nɛnɛke le
                                      enuwanu ciwo yi de so eyiŋutɔ drodro ŋu wo hwenu.
 
                                      - Alɔdu ɖe ɖo a li nɔ
                                        evijitɔwo ko wo vi. Evi ci yi asu ko ashi ji ji ko ci yi wo ji le gbanji
                                        wo ɔ, wo sɔ enu le ejumɛ, yi evototo ɖe de ɖo a nɔ wo mɛ.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 26
							  	  
                                    
                                    - Amɛɖe kpokpwi ɖo a
                                      yi sukulu a xɔ enunyanya gbaligbali, e glo ka ka can ɔ, a xɔ enunyanya
                                      gɔnmɛtɔ dandandan. Alɔnudɔ kplanxu sukulu wo ɖo a ni nɔ amɛ kpu.
                                      Sukuluganwo ɔ, wo ɖo a hun wo nɔ amɛ ciwo ŋununyanya je àbà hɔn mɛ nɔ.
 
                                      - Sukulu ɖo a na wo a
                                        nyaŋunu sɔ to agbetɔbubu gomɛ. E ɖo a na yi wo a nya be enusɔkeamɛ,
                                        exlɔwawa le ejuwo glamɛ akɔwo alo sɛnsɛn wo gblamɛ kodo ejuwokplekplegbɛ
                                        nuwanawo ci wo a na yi vovo a nɔ gbɛmɛ, enu hɔnwo ɔ, enu vevi yi wo nyi.
 
                                      - Kplankplan ciha ŋumɛ
                                        yi ɖeviwo a xɔ ɔ, e ɖo a nyi wo jitɔwo nyɔ. 
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 27
							  	  
                                    
                                    - Agbetɔɖekpokpwi ɖo
                                      a vo a wa emumumunuwo kodo eyitɔwo, akpɔ jìjɔ̀le aɖaŋuɖoɖodɔwo gbɔ, keŋu a
                                      nɔ waxu nɔ ŋukɔyiyi sɔto enudwi kuku gomɛ kodo wanywi ciwo yi a to le mɛ.
 
                                      - Amɛɖekpokpwi ci yi
                                        nyi edɔɖewatɔ ɖogbe a hwlɛn wananywi ciwo yi to le eyi nudwikuku gomɛ, eyi
                                        ɖaŋuɖoɖowema ko eyi ɖaŋu gomɛ.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 28
							  	  Ameɖekpokpwi ɖogbe a byɔ be hannyahannya ŋugbe nɔ
							  	    ejumɛ, nɔ wo a zɔn do acɛ kodo vovokpɔkpɔ ciwo yi zé le gbefanɖeɖe cɛmɛ, sɔso
							  	    agbetɔnɔnɔmɛ gbe sɔso ejukɔnwonɔnɔmɛ. 
							  	  Akpa 29
							  	  
                                    
                                    - Amɛɖekpokpwi ɖo a
                                      wa edɔ nɔ eyiju cimɛ yi eyi nɔnɔmɛ alo eyigbetɔnyinyimɛ a to le, le
                                      vovokpɔkpɔ kodo ŋukɔyiyi adodwi gomɛ.
 
                                      - Le eyicɛ kodo
                                        eyivovokpɔkpɔzanzanmɛ ɔ, ese ɖowo yi a gbe enyɔ nɔ amɛ nɔ wo a sɔ jeshi
                                        amɛbucɛwo kodo eyi vovokpɔkpɔwo gbɔhwe a sɔ kpɔ emɔ a dra enu do le wana
                                        gomɛ, le hannyahannya ma do dó acɛkpakpamɛ kodo vovo gbaja le eju ci yi ya
                                        nɔ eyiɖekishi.
 
                                      - Tretregbeɖi, wo de
                                        ɖo egbe a zɔn acɛ cɛwo kodo vovokpɔkpɔ cɛwo to amɛbuɖewo ciwo de nyi
                                        afɔɖoxuwo nɔ ƉEKAWAWAGBƐ EJUKƆNWOTƆ.
 
                                    
						  	      
							  	  Akpa 30
							  	  Ejuɖekpokpwi, ehabɔbɔɖekpokpwi, amɛɖekpokpwi de ɖo
							  	    egbe a sɔ Egbe fanɖeɖe cɛ a sɔ wa enubaɖaɖe alo a sɔ wa kanlindɔɖe shigbe a sɔ
							  	    gbe be agbetɔwo da zan acɛ ko vovokpɔkpɔ ciwo yi ze le wemacɛmɛ.